Suy dinh dưỡng tuổi già là một trong những vấn đề nghiêm trọng có thể dẫn tới nhiều bệnh tật nguy hiểm khác mà hầu như ít được mọi người quan tâm. Cùng tìm hiểu về tình trạng này ở người cao tuổi và cách chăm sóc để phòng tránh suy dinh dưỡng cho người cao tuổi.
Suy dinh dưỡng tuổi già và các tác hại của bệnh là gì?
Suy dinh dưỡng tuổi trung niên hoặc tuổi già là tình trạng mất cân bằng khi năng lượng từ thực phẩm người cao tuổi ăn vào mỗi ngày không đủ đáp ứng cho nhu cầu năng lượng cần thiết cho cơ thể họ. Với những người già bị suy dinh dưỡng rất dễ dẫn tới những căn bệnh nguy hiểm khác như bệnh truyền nhiễm, bệnh mãn tính không lây gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh.
Nguyên nhân phổ biến và yếu tố thúc đẩy người cao tuổi bị suy dinh dưỡng
- Các thay đổi về sinh lý lão hóa có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tình trạng dinh dưỡng. Sự suy yếu về trí nhớ, về cảm giác mùi – vị có thể làm giảm sự thèm ăn. Sức khỏe răng miệng kém và các vấn đề nha khoa có thể dẫn đến khó nhai, …
- Các bệnh mãn tính không lây ở người cao tuổi buộc họ phải có chế độ ăn kiêng, giảm muối; ít đường; ít béo… bên cạnh việc dùng thuốc điều trị bệnh cũng làm ảnh hưởng khẩu vị và chất lượng bữa ăn. Điều này góp phần không nhỏ vào gây nên suy dinh dưỡng.
- Người cao tuổi còn trải qua các biến động tâm lý xã hội, cảm thấy bị cô lập, cô đơn, trầm cảm và tài chính không thoải mái cũng ảnh hưởng rất lớn đến chế độ ăn uống của họ, cuối cùng ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng.
- Người cao tuổi sống một mình thường ăn qua loa cho xong bữa, nên ăn ít, không ý thức sự quan trọng của dinh dưỡng, dẫn đến ăn uống không đủ chất dinh dưỡng gây ra tình trạng suy dinh dưỡng ở người già
Làm thế nào để phát hiện suy dinh dưỡng ở người cao tuổi?
Các dấu hiệu của suy dinh dưỡng ở người cao tuổi có thể rất khó khăn để nhận biết, đặc biệt ở những trường hợp chưa có biểu hiện rõ rệt. Nhưng phát hiện ra vấn đề ở giai đoạn sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm về sau. Các bước sau giúp bạn nhận biết sớm tình trạng dinh dưỡng của người cao tuổi:
- Quan sát thói quen ăn uống: Dành thời gian quan tâm đến những bữa ăn của cao tuổi thường xuyên chứ không chỉ vào những dịp đặc biệt.
- Theo dõi cân nặng:Giúp người thân của bạn theo dõi cân nặng của mình ở nhà. Bạn cũng có thể theo dõi các dấu hiệu giảm cân khác, chẳng hạn như trang phục rộng hơn, nét mặt hốc hác hơn…
- Cảnh giác với các dấu hiệu bất thường khác:Ngoài việc giảm cân, suy dinh dưỡng có thể gây tổn thương ngoài da như các vết thâm tím, vết thương khó lành, chảy máy răng, đau răng…
- Chú ý các loại thuốc của người thân đang dùng: Nhiều loại thuốc ảnh hưởng đến sự thèm ăn, tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng.
Làm gì khi phát hiện người già trong gia đình bạn bị suy dinh dưỡng:
- Trường hợp có bác sĩ điều trị: hãy gặp Bác sĩ trao đổi hết các phát hiện của bạn để Bác sĩ cân nhắc các giải pháp can thiệp. Yêu cầu Bác sĩ thay đổi thuốc có khả năng ảnh hưởng đến việc ăn uống, sự ngon miệng…, đến khi người già cải thiện tình trạng dinh dưỡng, đồng thời yêu cầu bác sĩ tư vấn khẩu phần, thực phẩm thích hợp. Lên kế hoạch thực hiện nghiêm ngặt các chế độ khẩu phần theo tư vấn của bác sĩ.
Trao đổi với bác sĩ để có kế hoạch thay đổi khẩu phần dinh dưỡng phù hợp
- Nếu không có Bác sĩ điều trị: cần có chế độ chăm sóc cho người già thật cẩn thận, chu đáo, nâng cao chất lượng thể chất và tinh thần cho người già, để người già có một cuộc sống vui vẻ, thoải mái, ăn uống đầy đủ sẽ giúp họ khỏe mạnh, phòng tránh được bệnh tật. Những lưu ý dinh dưỡng bao gồm:
- Người cao tuổi nên ăn cá nhiều hơn thịt. Các chuyên gia khuyến khích người cao tuổi nên ăn cá 3 lần mỗi tuần để đảm bảo sức khoẻ.
- Ngoài ra, người cao tuổi nên hạn chế mỡ động vật và nên tăng cường chất béo có lợi từ các loại cá như cá hồi, cá trích, nên ăn nhiều các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, chất béo có nguồn gốc thực vật (plant sterols) giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
- Nên khuyến khích người cao tuổi trong gia đình ăn nhiều rau và trái cây để bổ sung chất xơ cần thiết cho cơ thể. Bên cạnh đó, việc uống đủ nước, khoảng 6-8 ly mỗi ngày giúp ngăn ngừa các bệnh như táo bón và tăng các quá trình chuyển hóa trong cơ thể.
- Nên tập cho người cao tuổi thói quen uống sữa mỗi ngày để bổ sung đủ các chất dinh dưỡng bị thiếu hụt trong bữa ăn. Nên chọn loại sữa có đầy đủ dưỡng chất thiết yếu, công thức chuyên biệt cho người cao tuổi.
- Khuyến khích hoạt động thể dục thường xuyên, các hoạt động ngoài trời an toàn có thể kích thích sự thèm ăn và tăng cường sức khỏe xương và cơ.
- Cân nhắc sự giúp đỡ bên ngoài. Nếu cần, thuê một nhân viên dinh dưỡng – chăm sóc sức khoẻ tại nhà để cham sóc y tế, chọn lựa thực phẩm và chuẩn bị bữa ăn cho người cao tuổi.
Cân nhắc sự giúp đỡ của nhân viên dinh dưỡng – chăm sóc sức khoẻ tại nhà để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng của người cao tuổi
Suy dinh dưỡng ở người già là một tình trạng thường thấy ở Việt Nam, dễ dẫn đến những nguy cơ bệnh tật thậm chí nguy hiểm đến sức khỏe. Hãy quan tâm và dành thời gian chăm sóc họ hợp lý như những khuyến nghị nêu trên bằng sự yêu thương và kính trọng! Người cao tuổi trong gia đình bạn sẽ cảm nhận được hạnh phúc đích thật và tận hưỡng những ngày tháng còn lại một cách mỹ mãn. Hơn thế nữa, chính bạn cũng cảm nhận hạnh phúc vì tất cả những gì mình làm cho người thân yêu trong gia đình và đây cũng là nét nhân văn người Việt, một tấm gương mà gia đĩnh và xã hội tôn vinh.
Bs. Nguyễn Vũ Linh
Bác sỹ Đa Khoa
Trưởng ban đào tạo và truyền thông dinh dưỡng Vinamilk
.png)
