Táo bón khi cơ thể bình thường không có thai đã gây khó chịu lắm rồi. Thế nhưng táo bón trong thời gian mang thai còn làm mẹ bầu khổ sở hơn. Không may là dù mẹ trước đây chưa từng hoặc rất ít bị táo bón thì nguy cơ mắc táo bón trong thai kỳ cũng rất cao. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, hậu quả và chế độ dinh dưỡng giúp phòng ngừa táo bón cho mẹ bầu nhé!
Nguyên nhân mẹ bầu bị táo bón
- Mẹ bầu dễ bị táo bón do những biến đổi lớn về hàm lượng hormone trong quá trình mang thai ảnh hưởng tiêu cực đến đường ruột và cản trở việc đào thải các chất cặn bã ra ngoài qua hậu môn.
- Thai nhi càng lớn, Tử cung phải tăng kích thước, áp lực lên khung xương chậu càng lớn, chèn ép đường ruột làm chậm quá trình tống đẩy phân ra ngoài, do đó làm tăng tình trạng táo bón. Và trĩ
- Chế độ ăn không cân đối, thiếu chất xơ, uống ít nước, uống nhiều bia rượu…
- Để hấp thụ tốt viên sắt và canxi bổ xung, cơ thể mẹ sẽ cần uống đủ nước.
Tác hại của táo bón
- Gây đầy bụng, khó chịu, buồn nôn. Từ đó dẫn đến việc không muốn ăn nên gây thiếu hụt chất dinh dưỡng, làm thai nhi suy yếu.
- Dễ sảy thai do phải dùng sức rặn khi vệ sinh.
- Các chất độc (như phenol, amoniac, indol…trong chất thải) tích tụ lâu trong ruột sẽ bị hấp thụ vào máu và lan truyền khắp cơ thể, ảnh hưởng tới sự phát triển bình thường của thai nhi.
Cách phòng tránh táo bón
- Uống nhiều nước: Mẹ sẽ cần uống nhiều nước hơn bình thường khi mang bầu. Uống thiếu nước không chỉ gây táo bón mà còn khiến cơ thể mất nước, dẫn đến chóng mặt và ngất rất nguy hiểm đấy. Mẹ nhớ uống đủ 8 – 10 ly nước, tương đương khoảng 2,5 – 3l nước mỗi ngày, tránh uống các loại đồ uống như trà, cà phê, cola và chất cồn mẹ nhen.
Uống nhiều nước giúp mẹ phòng tránh táo bón
- Dinh dưỡng: Các món chiên xào có thể là thủ phạm làm tình trạng táo bón của mẹ nặng hơn. Nên sử dụng dầu oliu hoặc dầu hướng dương cho những món này và cũng nên ăn ít thôi mẹ nhé. Bổ sung vào chế độ ăn hằng ngày các thực phẩm giàu chất xơ sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng táo bón. Tuy nhiên, mẹ chỉ nên thêm chất xơ từ từ để cơ thể có thời gian thích nghi, tránh tình trạng đầy hơi, khó tiêu mẹ nhen. Dưới đây là những thực phẩm để phòng ngừa táo bón cho mẹ bầu:
- Chuối: Một quả chuối chín cỡ vừa có 3g chất xơ. Chuối còn chứa pectin – một loại chất xơ được chứng minh giúp thức ăn co bóp tốt trong đường tiêu hóa (lê và táo cũng có chất xơ này).Chuối là loại quả cung cấp kali và axit folic tuyệt vời. Bên cạnh đó, chuối còn giàu vitamin B6, đảm bảo cho sự phát triển hệ thần kinh của thai nhi.
- Cam: Theo các nhà khoa học, cam là một trong những loại trái cây có chứa nhiều vitamin C, vitamin A, canxi và chất xơ… rất bổ dưỡng cho cơ thể phụ nữ mang thai.Ăn cam còn giúp giảm gia tăng lượng đường trong máu, rất tốt cho những mẹ bị chứng tiểu đường thai kỳ.
- Táo: Có nhiều chất xơ hơn các loại hoa quả. Lượng chất xơ hòa tan trong táo còn giúp điều chỉnh lượng cholesterol. Khi ăn táo, mẹ hãy ăn cả bỏ để không bỏ phí lượng chất xơ nhé.
- Súp lơ xanh: Đây là thực phẩm dồi dào chất xơ, vitamin C, folate, sắt, canxi, beta-caroten, rất bổ dưỡng. Ngoài ra, súp lơ xanh còn giàu chất chống oxy hóa, tốt cho hệ tiêu hóa của mẹ bầu.
- Lê: Một quả lê nhỏ có 4,3g chất xơ, tốt cho mẹ trong việc phòng ngừa và làm giảm tình trạng táo bón. Trong lê còn bổ sung folate, kali, vitamin C và giúp mẹ bầu khắc phục tình trạng phù nề mặt và tay chân hay triệu chứng huyết áp cao.
- Atiso: Một bông astio chứa 10 gam chất xơ nhưng lại chỉ có 120 gam calo, vừa giúp bổ sung chất xơ, vừa tránh gây thừa cân trong thời gian mang thai.
- Bí ngô: Chưa nhiều chất xơ và các chất dinh dưỡng khác như beta-caroten, vitamin E, vitamin B6, folate, sắt, magiê. Không những thế, bí ngô còn chứa chất chống stress, giúp mẹ có tinh thần phấn chấn, giảm căng thẳng
- Các loại đỗ: Cung cấp nhiều chất xơ hòa tan, một loại chất xơ giúp ngăn chặn tăng nhanh lượng đường trong máu sau bữa cơm, rất tốt cho những mẹ bị đái tháo đường.
- Luyện tập: Dành thời gian luyện tập đều đặn mỗi ngày sẽ giúp mẹ ngăn ngừa táo bón. Một số động tác Yoga được khuyến khích tập luyện trong thai kỳ sẽ giúp mẹ ngừa chứng táo bón.
- Không cố nhịn khi muốn đi vệ sinh để tránh bị táo bón và trĩ mẹ nhé.
- Massage nhẹ nhàng giúp lưu thông khí huyết và tăng cường tiêu hóa.
Massage giúp lưu thông khí huyết và tăng cường tiêu hóa
- liều lượng canxi và chất sắt: Chỉ nên bổ sung đủ lượng canxi và sắt theo yêu cầu của bác sĩ, tránh tình trạng dư thừa các lượng chất này, gây táo bón. Thay vì uống sắt, mẹ có thể bổ sung sắt từ các thực phẩm hằng ngày và các sản phẩm sữa như sữa Optimum Mama. Hàm lượng DHA, Taurin và Cholin cao trong Dielac Optimum Mama giúp cho quá trình hình thành và hoàn thiện trí não, thị lực và tế bào võng mạc mắt cho bé. Acid Folic giúp ngăn ngừa nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Sắt giúp giảm nguy cơ thiếu máu trong suốt thai kỳ của bà mẹ. Ngoài ra, hàm lượng Canxi cao cùng với các vi lượng tốt cho xương như Phospho, Magiê, Kẽm, vitamin D, K giúp cho hệ xương và răng chắc khỏe.
- Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ, dược sĩ trước khi có ý định dùng thuốc điều trị táo bón mẹ nhé.
Hy vọng những thông tin trên có thể giúp mẹ hiểu rõ hơn về chứng táo bón thai kỳ và có cách phòng tránh hiệu quả. Chúc mẹ mau chóng “đánh gục” thành phần xấu xa mang tên táo bón, ăn ngon ngủ ngon, tinh thần luôn thoải mái dễ chịu để giúp bé yêu phát triển tốt nhất nhé.
Bác sỹ Nguyễn Thu Vân
Trung tâm Dinh dưỡng VNM
