Acid folic là một loại vitamin nhóm B cần thiết cho dinh dưỡng hằng ngày của cơ thể người và đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của thai nhi, nhất là hệ thần kinh. Bổ sung đầy đủ acid folic trước và trong suốt thai kỳ đã trở thành một quy tắc vàng, được hầu hết các mẹ bầu thuộc lòng. Bài viết này sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về lợi ích của acid folic đối với bé con trong bụng và những nguồn bổ sung loại vi chất cần thiết này nhé.
Lợi ích của acid folic
Trong vài tuần đầu tiên, cơ thể bé sẽ phát triển ống thần kinh – bó dây thần kinh chạy bên trong xương sống, kết nối não với các cơ quan còn lại của cơ thể thai nhi và sẽ phát triển thành não, tủy sống. Sự hoàn thiện của việc khép ống thần kinh kết thúc vào ngày thứ 28 của thai kỳ. Nếu quá trình đóng lại của ống thần kinh bị bất kỳ ảnh hưởng nào, não và tủy sống của bé sẽ không thể phát triển bình thường.
Sự thật là chúng ta không thể biết chính xác thời điểm hình thành của thai nhi. Vì vậy, theo các chuyên gia, mẹ bầu cần uống bổ sung khoảng 400mcg acid folic mỗi ngày kể từ điểm thời lên kế hoạch có thai cho đến khi thai nhi được 12 tuần tuổi.
Hậu quả của thiếu acid folic là khiếm khuyết ống thần kinh gây ra vô sọ, thoát vị não – màng não, hở đốt sống, gai đôi cột sống và làm tăng nguy cơ dị tật ở tim, chi, đường tiểu, sứt môi, hở hàm ếch… Nhiều bằng chứng cho thấy bổ sung acid folic trước và trong 3 tháng đầu thai kỳ sẽ giúp giảm thiểu tới 70% nguy cơ khuyết tật ống thần kinh.
Trong 6 tháng tiếp theo, thiếu hụt acid folic làm gia tăng nồng độ homoncystein trong máu, ảnh hưởng đến lưu lượng máu cung cấp cho thai nhi, từ đó có thể gây ra các biến chứng như sảy thai, tiền sản giật, sinh non, thai chậm phát triển… Hơn nữa, acid folic còn rất cần thiết cho quá trình tổng hợp nhân tế bào ADN, ARN và protein, ảnh hưởng đến sự hình thành nhau thai và tăng trưởng của bào thai.
Nguồn bổ sung acid folic cho mẹ bầu
Để đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi, trong suốt thời gian mang thai, mẹ bầu nên bổ sung khoảng 600mcg acid folic mỗi ngày.
Acid folic có nhiều trong rau lá xanh như súp lơ xanh, cải làn; trong các loại hạt như đỗ tương, đỗ đỏ, đỗ đen và các loại hoa quả và nước hoa quả thuộc họ cam quýt. Đặc biệt acid folic có nhiều trong gan gia súc và gia cầm… Dưới đây là 10 loại thực phẩm chứa nhiều acid folic nhất:
- Măng tây: Đây là thực phẩm có chứa hàm lượng acid folic cao nhất, 5 cây măng tây có chứa khoảng 1000 microgam acid folic. Mẹ nhớ đừng nấu măng tây quá lâu, để tránh làm tổn thất nguồn acid folic quý giá nhé.
Măng tây là thức ăn chứa nhiều acid folic nhất
- Rau chân vịt: Loại rau nổi bật trong trong số các loại rau xanh sẫm màu với hàm lượng acid folic rất cao. Rau chân vịt còn chứa hàm lượng chất sắt phong phú nên mẹ bầu có thể ăn nhiều rau này trong thai kỳ.
- Súp lơ: Là một trong những loại rau xanh chứa nhiều acid folic chỉ sau măng tây và rau chân vịt, nó còn chứa hàm lượng chất xơ phong phú, có thể giảm táo bón hiệu quả.
- Lòng đỏ trứng: Acid folic, vitamin A, vitamin D, sắt… chủ yếu tập trung ở lòng đỏ trứng gà. Đây là nguồn thức ăn tốt giúp mẹ bầu bổ sung dinh dưỡng.
- Đậu tương: Các loại đậu cũng có chứa acid folic cao, trong đó hàm lượng của đậu tương là cao nhất.
- Khoai tây: Khoai tây thuộc loại thân rễ, ngoài acid folic nó còn chứa chất khoáng chất kẽm thúc đẩy sự phát triển dây thần kinh não của bé.
- Ngũ cốc thô: Ngũ cốc chưa qua tinh chế còn giữ nguyên hàm lượng acid folic. Dùng ngũ cốc là món ăn chính vừa tăng lượng hấp thu acid folic vừa hấp thu được nhiều chất xơ và một số dưỡng chất khác như các vitamin.
- Gan động vật: Gan động vật có chứa acid folic nên mẹ bầu có thể ăn một lượng gan động vật thích hợp, không nên ăn nhiều vì sẽ hấp thụ nhiều vitamin A, ảnh hưởng không tốt cho cả mẹ và thai nhi.
- Cam: Cam là loại hoa quả có giá trị dinh dưỡng rất cao, đồng thời cũng chứa rất nhiều acid folic. Ngoài ra, chất xơ phong phú của cam còn có thể làm giảm táo bón hiệu quả.
- Sữa: Sữa là thức uống bổ sung dinh dưỡng rất lí tưởng, ngoài acid folic, sữa còn chứa rất nhiều protein và canxi. Uống sữa có thể hấp thu được rất nhiều chất dinh dưỡng quan trọng một cách thuận tiện và hữu hiệu cho thai phụ và thai nhi. Mẹ bầu nên chọn các sản phẩm sữa như Optimum Mama bổ sung lượng Acid Folic giúp ngăn ngừa nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi, đồng thời chứa chất xơ hòa tan FOS và hệ men vi sinh BB-12 TM & LGGTM giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, ức chế vi khuẩn có hại, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng khả năng hấp thu các dưỡng chất, đồng thời giúp nhuận trường, ngăn ngừa chứng táo bón hay gặp trong thai kỳ.
- Acid folic: Tuy có thể được bổ sung từ nguồn thức ăn phong phú nhưng lại rất dễ bay hơi trong quá trình chế biến, nên dù ăn nhiều cũng khó đảm bảo mẹ bầu đã cung cấp đủ lượng acid folic cần thiết. Tốt nhất, mẹ bầu nên uống bổ sung thêm acid folic ( viên sắt/ acid folic) theo liều lượng chỉ định của bác sĩ. Mẹ nên uống thuốc giữa hai bữa ăn và uống kèm với nước cam để tăng khả năng hấp thụ. Tuyệt đối không uống cùng trà hay cà phê mẹ nhé.
Hy vọng những thông tin trên đây có thể giúp mẹ có thêm thông tin và kế hoạch bổ sung đầy đủ acid folic trong thai kỳ, giúp ngăn ngừa nguy cơ dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Đừng quên dành thời gian nghỉ ngơi và tập luyện đều đặn nữa mẹ nhen.
Bác sỹ Hồ Thị Nam Huế
Trung tâm Dinh dưỡng VNM
