SỰ PHÁT TRIỂN CỦA BÉ TRONG GIAI ĐOẠN 4 TUỔI

Ở tuổi lên 4, bé con đã cứng cáp và lớn lên rất nhiều dù không còn nhanh đến chóng mặt như giai đoạn trước nữa. Đây là giai đoạn bé dễ dàng học hỏi mọi thứ, biết hành động chính chắn hơn và bận rộn phát triển các kỹ năng, sử dụng ngôn ngữ cũng như kiểm soát cảm xúc của mình. Hãy tham khảo bài viết dưới đây để hiểu thêm về sự phát triển của bé yêu trong giai đoạn 4 tuổi mẹ nhé.

Sự phát triển của bé 4 tuổi

+ Phát triển thể chất

Vào năm 4 tuổi, bé trai có cân nặng trung bình khoảng 14,3 – 18,7kg còn bé gái sẽ nặng khoảng 14 – 18,6kg. Phổi của bé bắt đầu giãn nở và tăng hiệu suất làm việc.

+ Trí thông minh

Hầu hết các bé đã bắt đầu nắm bắt được những khái niệm trừu tượng. Nhờ đó, bé có thể đếm đến 10, hiểu được thời gian, nhận diện chữ cái, màu sắc và hình dạng. Bên cạnh đó, các bé đã có thể nắm vững công dụng của những thứ xung quanh, thậm chí cả những máy móc phức tạp (như máy giặt) và những khái niệm tương đối khó hiểu (mà “tiền” là một ví dụ). Bé ham học hỏi và muốn mở rộng kiến thức bằng cách nghe mẹ kể lại những câu chuyện diễn ra hằng ngày.

Các mốc phát triển nhận thức:

• Nói chuyện rõ ràng hơn
• Sử dụng nhiều câu nối với nhau, biết dùng từ “vì, bởi vì…”
• Bé sẽ bắt đầu hỏi nhiều câu hỏi như “Khi nào?”, “Bao nhiêu?”, “Tại sao?” và muốn biết công dụng các vật.
• Hiểu các khái niệm khó như chất lượng, số lượng, chất liệu.
• Gọi đúng tên màu sắc quen thuộc, sắp xếp các đối tượng theo hình dáng và màu sắc.
• Ghi nhớ tình tiết của các câu chuyện
• Biết đếm và biết mặt số
• Hiểu khái niệm ngày, đêm, phân biệt các hoạt động khác nhau ở ngày và đêm.
• Hiểu khái niệm đối lập như đầy/vơi, giống/khác… So sánh hơn, kém, cao hơn/thấp hơn…

+ Kỹ năng vận động

Bé 4 tuổi có sự tiến bộ rõ rệt ở khả năng kiểm soát và phối hợp đôi tay. Bé đã có thể cầm viết như người lớn. Kĩ năng vận động tĩnh phát triển giúp bé sử dụng tốt muỗng và nĩa, tự mặc quần áo và dọn sạch sau mỗi lần đi vệ sinh. Ngoài ra, bé cũng đã có thể nhảy dây và nhào lộn.

Các mốc phát triển vận động:

• Chạy, nhảy linh hoạt
• Học cách đá một quả bóng
• Bước lên và xuống cầu thang lần lượt từng chân một trong khi vịn vào vật hỗ trợ
• Biết sử dụng bàn đạp của xe 3 bánh
• Ném đồ vật lên cao
• Có thể đứng trên một chân từ 10 giây trở lên, nhảy lò cò, lăn lộn, nhảy xa
• Có thể lắp ráp hình khối cao 6 tầng
• Tự mặc và cởi đồ
• Bé sẽ chủ động xoè tay ra để nắm lấy đồ chơi; bé có thể nắm lấy đồ chơi trong khoảng 1 phút.
• Bắt đầu cầm bút chì màu giống như người lớn
• Có thể tự đi vệ sinh

+ Kỹ năng giao tiếp: Bé 4 tuổi ăn nói trôi chảy và phát âm cũng như sử dụng ngữ pháp chính xác hơn. Bên cạnh đó, bé cũng gặp nhiều khó khăn với các phụ âm như l, s, r, v, d. Bé đã biết sử dụng những câu nói dài và phức tạp để kể những câu chuyện thú vị xảy ra trong ngày.

Các mốc phát triển:

• Nhớ được phần lớn nội dung câu chuyện
• Sử dụng các câu nói hoàn chỉnh nhiều hơn 5 từ
• Dùng ngữ pháp giống các thành viên trong gia đình
• Đọc thuộc lòng tên và địa chỉ nhà
• Đánh vần được các từ
• Nói được từ khoảng 250 đến 500 từ
• Nhắc lại các từ hoặc cụm từ được nghe thấy nhiều lần
• Sử dụng đại từ nhân xưng (con, mẹ…)
• Biết sử dụng từ ở số nhiều (các em nhỏ, nhiều đồ chơi…)

Tâm lý của bé 4 tuổi

• Bé có bạn thân và rất chú ý trong các hành động để hòa đồng với các bạn
• Bé ý thức cái tôi rõ nét hơn, bé đã có thể phân biệt quan hệ của bé với mọi người trong gia đình, phân biệt giới tính bạn nam, bạn nữ, biết so sánh mình với người khác. Vì vậy, bố mẹ không nên khe chê bé hay ai trước mặt bé, sẽ làm bé tự ti hoặc kiêu ngạo về bản thân, học tính chê bai người khác…
• Tỏ rõ bé thích ai hơn từ bạn bè trong trường đến người thân trong gia đình.
• Bé rất thích bắt chước người lớn, thích chơi trò gia đình, đóng giả thành những người thân xung quanh như bố mẹ, ông bà, bác sĩ, cô giáo…
• Thích làm người chỉ đạo trong các cuộc chơi
• Bé thích được đối xử như một người lớn. Bé thường làm ra các hành động ngộ nghĩnh và nếu bố mẹ biểu hiện thích thú với lời nói hay hành động đó, bé sẽ rất thích thú và lặp đi lặp lại.
• Muốn được tự làm các việc cá nhân như tự ăn, tự rửa tay, mặc quần áo, tự ngồi bô… Vì vậy, mẹ hãy cứ ở bên hướng dẫn chứ không nên bắt ép, hãy để bé tự làm việc, học hỏi mẹ nhé.

Bố mẹ nên dành thời gian đưa bé đi chơi bên ngoài để bé có cơ hội và thời gian nhận biết, tìm hiểu nhiều sự vật cũng như tạo điều kiện để bé khám phá bản thân nhiều hơn

Hy vọng với bài viết trên mẹ đã hiểu thêm về sự phát triển của bé yêu giai đoạn 4 tuổi. Đừng lo lắng nếu bé không đạt được tất cả những cột mốc phát triển trên đây mẹ nhen vì mỗi bé sẽ có tốc độ phát triển khác nhau. Dù vậy, mẹ cần để ý thật kỹ để có thể nhanh chóng phát hiện những dấu hiệu bất thường và đưa bé đến bệnh viện để được tư vấn, điều trị đúng cách và kịp thời nhé. Để bé phát triển toàn diện, ngoài chế độ ăn hằng ngày, mẹ nên cho bé uống các loại sữa như Optimum Gold, DA Gold, Dielac Alpha chứa DHA, ARA, Lutein, Taurine giúp phát triển trí não hoặc Dielac Grow, D. Grow Plus chứa canxi và vitamin D giúp phát triển chiều cao cho bé. Chúc bé của mẹ luôn vui khỏe và phát triển vượt bậc cả về thể chất lẫn tinh thần nhé!

PGS.TS. Trần Đình Toán

Trung tâm dinh dưỡng VNM