Bộ ba dưỡng chất MFGM – HMO - Đạm A2 là gì?

MFGM – nguyên liệu “vàng” cho sức khỏe não bộ - miễn dịch và sức khỏe tổng thể 

MFGM (Milk Fat Globule Membrane) hay còn gọi là màng cầu béo sữa – là lớp màng bao quanh thành phần chất béo trong sữa. Có thể hình dung, mỗi giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa bò được “bọc” bên ngoài bởi một màng đặc biệt được gọi là MFGM (1). Thành phần, ước tính có khoảng 60% cấu trúc MFGM được cấu thành bởi chất đạm, 40% còn lại từ chất béo (2)

Bố mẹ đùa giỡn với bé
MFGM - Dưỡng chất vàng hỗ trợ trí não, tăng cường miễn dịch và sức khỏe toàn diện  

Vậy tại sao MFGM có thể hỗ trợ sức khỏe não bộ? 

Về bản chất, cấu trúc của MFGM có chứa phospholipid, sphingolipid, cholesterol, … thuộc nhóm chất béo, chúng không chỉ giúp cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể, mà còn là nguyên liệu cần thiết để “xây dựng” màng tế bào não bộ, từ đó giúp trẻ tăng cường khả năng nhận thức cũng như tư duy (3)

Thật vậy, trong một thử nghiệm lâm sàng do Timby N. và cộng sự tiến hành trên 160 trẻ dưới 2 tháng tuổi, các trẻ được phân thành 3 nhóm (trong đó 73 trẻ sử dụng công thức có thành phần MFGM). Kết quả cho thấy: tại thời điểm 12 tháng tuổi, những trẻ dùng công thức có bổ sung thêm thành phần MFGM đạt điểm khả năng nhận thức (theo thang điểm Bayley-III) cao hơn khoảng 4% so với trẻ ở nhóm đối chứng (4).  

MFGM còn có thể đóng vai như “chiến binh miễn dịch”:  

Không dừng lại ở đó, MFGM còn chứa đựng “kho tàng” protein với nhiều hoạt chất sinh học có đặc tính kháng các tác nhân gây bệnh. Đơn cử như mucin và lactadherin, là 2 hoạt chất có tiềm năng trong việc hạn chế sự phát triển của vi sinh vật gây bệnh như vi khuẩn, virus (5). MFGM rất phù hợp để bổ sung và nâng cao sức khỏe trẻ, bởi pH acid dạ dày và men tiêu hóa ở trẻ không quá khắc nghiệt đối như người trưởng thành. Thêm vào đó, với cấu trúc độc đáo của MFGM phần nào ít bị phân cắt của men tiêu hóa (5). Vậy nên, hàm lượng bổ sung vẫn được đảm bảo ở mức tương đối để giúp MFGM phát huy khả năng miễn dịch tại đường tiêu hóa cũng như hỗ trợ cho toàn cơ thể. 

HMO và trục não – ruột 

Có thể hình dung, trục ruột – não là một hệ thống “giao tiếp hai chiều” giữa ruột và não. Nhờ vào hệ thống độc đáo này, não có thể ảnh hưởng đến nhiều hoạt động sinh lý của ruột thông qua việc chọn lọc, điều phối quá trình dung nạp - hấp thu - chuyển hóa dưỡng chất. Thí dụ việc chúng ta thèm gì hay ngán món nào đó cùng là một góc nhỏ trong tổng thể hiệu ứng từ trục này. Và ngược lại, ruột cũng có thể tác động đến không ít các hoạt động của não bộ, bao gồm cảm xúc, tinh thần và giấc ngủ (6). Chính vì sự phong phú này cùng với mạng lưới thần kinh ruột độc đáo, hệ thần kinh ruột đôi khi được ví von là “bộ não thứ hai” của cơ thể (7)

HMO (hay Human Milk Olligosaccharides) 

Là dưỡng chất “quý” với hàm lượng chiếm nhiều thứ ba trong sữa mẹ, chỉ đứng sau lactose và chất béo. Cho đến nay, giới khoa học đã tìm thấy khoảng 200 cấu trúc HMO khác nhau, được phân thành 3 nhóm chính (non-fucosylated, nhóm sialylated và fucosylated)(8). Đơn cử, 2’-FL, 3-FL, DFL, LNT, 3’-SL, 6’-SL là 6 loại phổ biến bao phủ đến khoảng 58% tổng hàm lượng HMO có trong sữa mẹ (9). Về chức năng sinh học, phần lớn HMO không bị tiêu hóa, hấp thu ở ruột non mà được vận chuyển đến ruột già, nơi chúng phát huy một vài lợi điểm nổi bật góp phần tăng cường sức khỏe của trẻ, như:  

  • Giúp tăng cường “quân số” lợi khuẩn đường ruột cho trẻ: Với vai trò là “thức ăn khoái khẩu” cho vi sinh vật đường ruột, HMO không những giúp trẻ tăng cường số lượng lợi khuẩn mà còn góp phần “quân bình” tỷ lệ lợi – hại khuẩn trong đường ruột, từ đó hỗ trợ cho hệ vi sinh đường ruột được cân đối và phát triển bền vừng (10)

  • Hỗ trợ trẻ “êm giấc” thông qua một số hoạt chất sau lên men: sản phẩm sau khi HMO được phân cắt là các các axit béo chuỗi ngắn (short-chain fatty acids – SCFAs)(11) . Đáng chú ý hơn, những hoạt chất sinh học này tham gia vào vô vàn quá trình sinh - hóa của cơ thể, trong đó có trục não ruột (12), bao gồm gián tiếp điều hòa giấc ngủ cũng như hỗ trợ sức khỏe não bộ, từ đó giúp trẻ phần nào “êm giấc” hơn (13)

Bé đang ngủ
HMO cùng với trục não ruột hỗ trợ trẻ "êm giấc" hơn (14)

Đạm A2 – Dưỡng chất quý có ưu thế hỗ trợ sức khỏe hệ miễn dịch - tiêu hóa 

A1 (A1 β – casein) và A2 (A2 β – casein) là hai loại protein phổ biến trong thành phần đạm casein của sữa bò (15). Từ ngàn xưa, thành phần đạm β – casein của của sữa bò nguyên thủy chỉ chứa đạm A2, một dạng protein có thể được xem là "phiên bản gốc và tối ưu" của nhóm β – casein(15). Theo thời gian, đột biến gen cùng quá trình phối giống, đạm casein sữa bò đã xuất hiện thêm thành phần A1. Từ đó, hình thành nên giống phổ biến ngày nay, cho sữa chứa đồng thời hai loại đạm A1 và A2 (16). Giống bò nguyên thủy A2 khi xưa với bộ gen có cặp alen đồng hợp tử A2A2 ngày nay khá hiếm. Để có được sữa A2 từ giống bò này quả là một kỳ công trong lĩnh vực khoa học từ việc chọn lựa, xác định đúng giống bò A2 nguyên thủy, rồi chắt chiu chăm sóc, lai tạo thuần chủng để bảo tồn trọn vẹn cặp alen đồng hợp tử, quí hiếm này. Vậy, đạm A2 với thành phần A2 beta casein có gì ưu việt? 

  • Thứ nhất, chúng có thể góp phần hạn chế kích ứng đối với các đường tiêu hóa non nớt:  

Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng với trẻ. Tuy nhiên, với một số trường hợp trẻ có hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện cấu trúc và chức năng thì đạm A2 sẽ mang lại nhiều lợi ích. Vì đạm A2 sau khi được tiêu hóa sẽ không dễ dàng bị phân cắt & chuyển hóa thành β-casomorphin-7 (βCM-7), một hoạt chất có thể gây kích ứng đường tiêu hóa, có thể làm trẻ bị tiêu chảy, đầy hơi, đau bụng,…(16). Chính sự thiếu vắng của βCM-7, các dưỡng chất trong sữa A2 phần nào được tiêu hóa – hấp thu hiệu quả hơn. Vì vậy, chúng đặc biệt hữu ích với những trẻ có hệ tiêu hóa còn non nớt. 

  • Thứ hai, đạm A2 có tiềm năng trong việc giúp trẻ cải thiện sức đề kháng:  

Lý do là bởi đạm A2 chứa các nguyên liệu cần thiết giúp trẻ xây dựng nền tảng về thể chất, qua đó cải thiện sức chống chọi với các yếu tố gây hại. Bên cạnh, khi bị phân cắt bởi quá trình tiêu hóa, sẽ tạo ra các đoạn peptides có hoạt tính sinh học có thể phát huy tính năng miễn dịch tại ruột. Chính vì vậy, mặc dù chưa hoàn toàn rõ ràng về cơ chế, nhưng đạm A2 vẫn được xem là dưỡng chất tiềm năng trong việc nâng cao sức đề kháng cho trẻ (17)

Bé đang bú sữa bình
Đạm A2 có thể hạn chế kích ứng đường tiêu hóa đối với trẻ em có hệ tiêu hóa còn non nớt 

Hiệu ứng cộng hưởng của Đạm A2 - MFGM - HMOs

Não bộ – Tiêu hóa – Miễn dịch khỏe mạnh là nền tảng cho cơ thể cường tráng và thông thái, quyết định tương lai thành công, hạnh phúc và  thọ. Ba “trục” này tạo nên chân kiềng tam giác: não bộ, hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch, hoạt động tương hỗ và cộng hưởng hiệu quả để nâng cao hiệu quả từng thành phần.

Trong đó, MFGM là thành phần quan trọng cấu thành mô tế bào thần kinh và não bộ, nâng cao hiệu quả miễn dịch và hỗ trợ tiêu hóa. Đạm quý A2 là thành phần chủ yếu giúp xây dựng mô, tế bào của nhiều cơ quan trong cơ thể, đặc biệt là miễn dịch và thần kinh. HMOs đóng vai trò như cánh tay đắc lực của hệ tiêu hóa và vi sinh, giúp hệ tiêu hóa hoạt động như một nhà máy cung cấp nguyên vật liệu cho quá trình sinh hóa, chuyển hóa trong cơ thể.

Theo nguyên lý y khoa và dinh dưỡng, ba dưỡng chất nêu trên sẽ trực tiếp hoặc gián tiếp cộng hưởng tính năng, tác dụng để hỗ trợ nâng cao sức khỏe cho trẻ em. 

Bố mẹ và bé
Não bộ – Tiêu hóa – Miễn dịch là nền tảng cho cơ thể khỏe mạnh 

Tóm lại, bộ ba dưỡng chất MFGM, HMO và đạm A2 hỗ trợ nâng cao sức khỏe tổng thể cho trẻ. Bởi:

  • MFGM là thành phần cần thiết góp phần tối ưu sức khỏe não bộ và miễn dịch cho trẻ. 

  • HMO – dưỡng chất “quý” trong sữa mẹ, thông qua trục ruột – não củng cố một số khía cạnh quan trọng của hệ tiêu hóa và não bộ

  • Đạm A2 – là nguyên liệu cần thiết có ưu thế hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa và miễn dịch, đặc biệt là trẻ đang trong quá trình phát triển hoàn thiện. 

Nhờ những ưu điểm ấy, sự kết hợp hài hòa của bộ ba dưỡng chất MFGM - HMO - Đạm A2 trở thành món quà từ thiên nhiên giúp cộng hưởng hiệu quả tiêu hóa – miễn dịch – não bộ, góp phần tạo nền tảng để các con cường – trí khi trưởng thành và cũng là hành trang vững vàng để con tài – tuệ trong mai sau. 

BS. Trần Minh Khôi (*), BS. Nguyễn Vũ Linh (**) 

Trung tâm Dinh dưỡng | Phòng khám Đa khoa An Khang

(*) Specialist of of Nutrition Center - An Khang General Clinic

(**) Manager of Nutrition Center - An Khang General Clinic


Tài liệu tham khảo:  

  1. Milk Fat Globule Membrane Supplementation in Children: Systematic Review with Meta-Analysis - PMC; Milk fat globule membrane ingredients and their potential applications for human health and performance - ScienceDirect 

  2. Compositional Dynamics of the Milk Fat Globule and Its Role in Infant Development - PMC 

  3. Milk fat globule membrane: the role of its various components in infant health and development - ScienceDirect 

  4. Neurodevelopment, nutrition, and growth until 12 mo of age in infants fed a low-energy, low-protein formula supplemented with bovine milk fat globule membranes: a randomized controlled trial - ScienceDirect 

  5. The Immunological Role of Milk Fat Globule Membrane - PMC 

  6. The Gut-Brain Axis: Influence of Microbiota on Mood and Mental Health - PMC 

  7. Gut over Mind: Exploring the Powerful Gut–Brain Axis - PMC 

  8. Human Milk Oligosaccharides: Health Benefits, Potential Applications in Infant Formulas, and Pharmacology - PMC 

  9. The Mean of Milk: A Review of Human Milk Oligosaccharide Concentrations throughout Lactation 

  10. Human milk oligosaccharides: Shaping the infant gut microbiota and supporting health - PMC 

  11. The Role of Prebiotics in Modulating Gut Microbiota: Implications for Human Health - PMC 

  12. Role of dietary fiber in promoting immune health—An EAACI position paper - Venter - 2022 - Allergy - Wiley Online Library 

  13. The microbiota-gut-brain axis in sleep disorders - ScienceDirect 

  14. Progress in Research on the Mechanism of GABA in Improving Sleep 

  15. The Moo’D Study: protocol for a randomised controlled trial of A2 beta-casein only versus conventional dairy products in women with low mood - PMC 

  16. A2 Milk: New Perspectives for Food Technology and Human Health - PMC 

  17. The Immunomodulatory Effects of A2 β-Casein on Immunosuppressed Mice by Regulating Immune Responses and the Gut Microbiota - PubMed